Najstarszym zestawem myśliwsko-wojennym człowieka są bez wątpienia nóż, dzida, łuk i proca. Wykonywane z kamienia lub kości, mogły istnieć jeszcze przed epoką brązu. Miecz i topór - to, co najbardziej kojarzy nam się z dawną bronią białą - powstały dopiero, gdy człowiek nauczył się obróbki metalu.

Mimo tego, przez długi czas nie wytwarzano ostrzy dłuższych niż 90 centymetrów, bo brąz po prostu nie nadawał się do takich zadań.

W końcu drugiego tysiąclecia p. n. e. plemiona Hetytów, Greków i Celtów zaczęły używać żelaza (na terenach Polski dopiero ok. 500 lat p.n.e). Broń stała się doskonalsza, lecz jej wykonanie nadal było niezwykle trudne i kosztowne. Miecze były więc elitarnym symbolem władzy i dostojeństwa, a w późniejszych wiekach - symbolem rycerstwa. Wśród plemion saksońskich na przykład, dobry miecz wart był 120 wołów lub 15 męskich niewolników. Warto wiedzieć, że dopiero w XI wieku miecze udoskonalono przez dodanie jelca - wcześniej wcale nie przypominały krzyży.

Miecz dwuręczny pojawił się dopiero w drugiej połowie średniowiecza i początkowo nie był bronią rycerstwa (tak czy inaczej była to broń wyłącznie piechoty); miecze dwuręczne ważyły od 3 do 12 kg (w przypadku późniejszych mieczy ozdobnych), a ich głownia miała około 150 cm. Dobre posługiwanie się nim wymagało zarówno siły, jak i umiejętności, ale już w rękach słabo wyszkolonej osoby był to oręż siejący spustoszenie. W taktyce bojowej były stosowane jako broń trzeciej linii piechoty i uzupełniały piki i halabardy.

O miano najbardziej popularnej broni białej rywalizuje z mieczem włócznia, w każdym razie gdyby zebrać jej rozliczne odmiany i podgatunki. Co prawda średniowieczne rycerstwo preferowało miecz, lecz włócznia i oszczep (wersja miotana włóczni) ma tradycję dłuższą, a ponadto nigdy nie ustępowała mu użytecznością. Poza długością i ciężarem, włócznie często różniły się między sobą kształtem grotu.

Powszechnie używana - ze względu na prostą budowę - była też od zawsze maczuga. Potrzeby wojenne doprowadziły jednak do zaopatrzenia maczug w metalowe zakończenia. Tak powstały wekiery, buzdygany, buławy, piernacze i morgensterny (morning star - kula nabijana kolcami), a nawet symbol władzy królewskiej, berło. Rozwój jazdy natomiast spowodował dodanie łańcucha (lub łańcuchów). Taka broń - kiścień - choć dość potężna, była nieporęczna w zwartych formacjach i używano jej raczej z siodła.

Wekiera i sztylet

Topór wojenny, kolejna potężna broń, pojawił się na większą skalę dopiero za czasów Wikingów, około wieku IX. Poza różnymi rozmiarami - od siekierek po dwuręczne topory katowskie - istniały również labrysy, czyli topory o dwustronnym ostrzu.

Z początkiem drugiego tysiąclecia naszej ery powstały też pierwsze kusze, a rozwój rycerstwa doprowadził do szerokiego zastosowania kopii (lanc).

Zakucie wojowników w pancerze poskutkowało kolejnymi modyfikacjami uzbrojenia. W XIII wieku miecze zyskały na wadze i rozmiarach. Powstały miecze dwuręczne - trzy i pół kilogramowa broń piechoty, a także różne dodatki trzymane w drugiej dłoni, takie jak łamacze mieczy i sztylety do przebijania zbroi (zwane puginałami lub mizerykordiami).

W tym samym wieku światło dzienne ujrzała inna poteżna broń - znane już wcześniej w Walii długie łuki, zdolne miotać strzały nawet na 400 metrów. Z odległości 100 metrów strzała wypuszczona z długiego łuku była w stanie przebić tarczę i zabić skrytego za nią człowieka. Łuk był szybszy od kuszy, ale wytrenowanie dobrego łucznika zabierało znacznie wiecej czasu, zwykle kilkanaście lat. Łucznicy byli też względnie słabą formacją, jeśli zostali zaskoczeni przez jazdę przed przygotowaniem się do bitwy - często wbijali przed sobą pale, które miały powstrzymać szarżę rycerstwa.

Innym potężnym łukiem, stosowanym głównie w Azji, był łuk refleksyjny (kompozytowy) i kilka podobnych. Krótszy, ale sklejony zwykle z trzech warstw odpowiednio dobranego i giętego drewna, posiadał często charakterystyczny wygląd "dwóch brzuszków". Pozwalał na uzyskanie sporej siły naciągu przy znacznie mniejszych rozmiarach, w porównaniu z łukiem prostym. Był minimalnie mniej celny i wymagał lżejszych strzał, mniejsze wersje mogły być jednak używane z siodła (po wieloletnim treningu).

Przy okazji mowy o łukach warto rozwiać błędne wyobrażenia na temat ich wytwarzania. Prosty łuk, taki jakie robią sobie dzieci, nie przypomina prawdziwego. Łuki były pod wieloma względami arcydziełami sztuki stolarskiej. Przygotowanie odpowiedniego drewna, jego konserwacja i cięcie zajmowały czasem ponad rok, a najlepsze, cisowe drzewo było i jest wielką rzadkością.

Kolejną nową bronią była 6-metrowa pika - ona również powstała w odpowiedzi na pojawienie się zakutego w blachy konnego rycerstwa. Właściwie pomysł użycia długiego kija z ostrzem nie był niczym nowym, nowatorskim pomysłem było jednak wydłużenie kija i wyposażenie tak całych formacji - doskonałych w obliczu konnej szarży. Dodatkowo, pikinierom dawano inną, krótszą broń do walki wręcz.

Kolejną bronią drzewcową były dwuręczne topory (berdysze) o długości do 180 cm. W końcu średniowiecza popularna stała się też 2,5 metrowa halabarda wyposażona w siekierkę, ostrze i hak.

Poleaxe (topór na długim drzewcu)

Nieco rzadziej wspomina się o glewiach (2 - 2,5 metrowe drzewce zakończone łukowatym, jednostronnym grotem, a czasem także ostrzem) i stworzonych na wzór kos gizarmach (przypominają haczyk w bierkach - przy czym hak służył do zrzucania jeźdźców z koni). Arsenał uzupełniają trójzęby, sierpy bojowe (sierpy na długich kijach), kosy bojowe (kosy osadzone na sztorc) i wreszcie partyzany, korseki i runki (włócznie z dwustronnym rozgałęzieniem u nasady grota, nieco przypominające trójząb).

Broń drzewcowa - m. in. 1) gizarmy; 2) halabardy; 3) glewie; 4) berdysze

Wieki późniejsze - "szlacheckie" - przynoszą też nowości wśród "drobnicy". Popularne stają się podobne do ciupag czekany, dziobate nadziaki i inne młotki bojowe. Wraz z rozpowszechnieniem muszkietów i pistoletów większość dawnej broni przybiera funkcje paradne i symboliczne, przez co staje się cięższa, bardziej ozdobna i mniej użyteczna.

Nasi użytkownicy napisali 77179 wiadomości na forum oraz dodali 442 publikacji. Zapisało się nas już 2009 Ostatnio do paczki dołączył menaltlika112   Po stronie kręci się 21 osób: 0 zarejestrowany, 0 ukrytych, 21 gości.