Historia zna wiele form pisma. Jedną z bardziej prymitywnych były niewątpliwie znaki przeznaczone do rycia - ozdobne glify i prostsze runy ("runa" znaczyło "sekret"). Dosyć znanym przykładem alfabetu runicznego jest starogermański Futhorc. Metodą rycia posługiwali się już na 5000 lat przed nasza erą Summerowie i Babilończycy, których pismo klinowe utrwaliło się na tysiącach zachowanych do dziś woskowych lub glinianych tabliczek.

W różnych miejscach i czasie posługiwano się i innymi środkami - korą brzozową, deszczułkami buka (stąd słowa buch, book), korą lub łykiem lipy (kniga, książka pochodzą od słowa kna - pień), liśćmi palmowymi.

Pierwszym materiałem podobnym do papieru był papirus, wytwarzany w starożytnym Egipcie z rośliny zwanej papirusem (niezbyt odkrywczo...). Jego wytwarzanie polegało na sprasowaniu nawilżonych włókien papirusu, ułożonych w dwóch warstwach (pionowo i poprzecznie) oraz na nasyceniu tego materiału olejkiem cedrowym.

Natomiast ostatnie trzy tysiące lat były świadkiem dominacji pergaminu - wyprawionej skóry jagniąt (ten był najcieńszy i najdoskonalszy, zwłaszcza jeśli pochodził z nienarodzonych zwierząt), cieląt, koźląt lub ośląt. Skóry moczono w wodzie wapiennej i usuwano włosie, a następnie suszono rozpięte w ramach i wygładzano pumeksem. Na koniec pergamin polewano rozczynem kredowym. W niektórych przypadkach barwiono go jeszcze na czerwono, pomarańczowo albo czarno, a do pisania używano wówczas złotej lub srebrnej farby. Pergamin był trwały, ale dość sztywny, toteż zamiast zwijać go w zwoje, zaczęto wycinać karty i zszywać, dzięki czemu w początkach naszej ery powstały pierwsze kodeksy (książki). Pergamin był również kosztowny: sto kart wymagało zaszlachtowania najmniej sześciu jagniąt. Ponieważ zaś sztuka piśmiennicza także była w cenie, gotowe księgi przykuwano łańcuchami i nie sprzedawano za mniej jak kilka wsi.

Z początkiem naszej ery w Chinach pojawił się pierwszy papier, ucierany z włókien roślinnych na miazgę w moździerzu. Około VII wieku poznali go Arabowie, a pierwszy europejski papier został wyprodukowany w XII wieku we Francji. Pierwszy polski młyn papierniczy powstał w XV wieku (tak, tak, jeszcze niedawno byliśmy półtora tysiąclecia za Chinami).

Do pisania na papirusach używano zwykle zaostrzonej trzcinki. Pióro i atrament pojawiło się zapewne gdzieś w VII wieku. Atrament (inkaust) wytwarzano m. in. z żołędzi dębu galijskiego (atrament adinastum). Najdroższe farby zawierały sproszkowane złoto lub srebro rozpuszczone w kurzym białku lub gumie arabskiej. Na dalekim wschodzie do pisania używano pędzelków z końskiego włosia. Pismo można też było haftować i, bardzo często, ryć. Pierwsze próby stworzenia wiecznego pióra przypadają dopiero na przełom XVIII i XIX wieku.



  annały - roczniki, kroniki

iluminacja - artystyczna ilustracja w rękopisie.

inkunabuł - książka wydrukowana w początkach rozwoju drukarstwa (XV wiek).

inkrustracje - zdobienia wykonane poprzez pokrycie przedmiotu innym materiałem, np. pergaminu warstwą złota lub srebra.

kodeks - najstarsza forma książki, przypominająca stosik powiązanych tabliczek. Zwykle oprawiony był w okładki drewniane, obciągnięte skórą i okute ozdobnie na rogach.

manuskrypt - rękopis.

papier czerpany - papier wytwarzany ręcznie, z włókien lnu, bawełny i konopi, mieszanych z wodą wapienną i po zbutwieniu rozcieraną, a następnie czerpaną przy pomocy sitek drucianych rozpiętych na drewnianej ramce. Powstałe karty osuszano, prasowano i przeciągano przez rozczyn kleju. Patrząc na papier czerpany pod światło łatwo zauważyć ślady po siatce; z końcem XIII wieku nauczono się tworzyć w podobny sposób proste znaki wodne. Papier taki był trwalszy od obecnego, wytwarzanego z drewna.

wolumin - osobny tom, książka.

zwój - rulon papirusowy, zwykle długi na 6 - 7 metrów, w najlepszym wypadku do 20, a szeroki na 15 - 30 cm.

Nasi użytkownicy napisali 77179 wiadomości na forum oraz dodali 442 publikacji. Zapisało się nas już 2009 Ostatnio do paczki dołączył menaltlika112   Po stronie kręci się 18 osób: 0 zarejestrowany, 0 ukrytych, 18 gości.